Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Spółdzielczości i Przedsiębiorczości Lokalnej WAMA-COOP powstało w 1999 roku z inicjatywy spółdzielców województwa warmińsko-mazurskiego przy wsparciu Krajowej Rady Spółdzielczej. Stowarzyszenie utworzono na wzór szwedzkich agencji rozwoju spółdzielczości (LKU). Na początku swojej działalności Stowarzyszenie WAMA-COOP uzyskało pomoc merytoryczną ze strony szwedzkich spółdzielców w ramach projektu realizowanego wspólnie z KF Project Center, finansowanego przez Centrum Olofa Palmego.
Stowarzyszenie WAMA-COOP jest organizacją pozarządową, działającą na zasadzie non-profit. Członkowie Stowarzyszenia to osoby fizyczne, przedstawiciele, przedsiębiorstw, spółdzielni oraz samorządów
Zadaniem Stowarzyszenia WAMA-COOP jest promocja spółdzielczości i przedsiębiorczości oraz wszechstronna pomoc tworzeniu nowych spółdzielni i firm, w tym tworzenia nowych miejsc pracy. Dostrzegając konieczność stałej pomocy osobom długotrwale bezrobotnym, grupom założycielskim spółdzielni socjalnych oraz osobom chcącym stworzyć nowe miejsca pracy, prowadzimy działania głównie szkoleniowo-doradcze, realizując projekty finansowane ze środków własnych oraz współfinansowane ze środków samorządowych, Unii Europejskiej i innych.
Zrealizowaliśmy szereg projektów w ramach których:
- wypracowaliśmy szereg narzędzi wspierających proces tworzenia spółdzielni socjalnych (IW EQUAL, MPIPS, POKL, FIO, RPO WiM – aktualnie);
- zwiększyliśmy konkurencyjność spółdzielni handlowych poprzez szkolenia specjalistyczne pracowników i kadry menedżerskiej (SPO RZL);
- aktywizowaliśmy zawodowo osoby długotrwale bezrobotne oraz kobiety dotknięte schorzeniami parazawodowymi (SPO RZL, PO KL, RPO WiM – aktualnie);
- organizowaliśmy Międzynarodową Szkołę Przedsiębiorczości Społecznej oraz osiem edycji regionalnych warsztatów dla liderów przedsiębiorczości społecznej (IW EQUAL);
- tworzymy partnerstwa lokalne na rzecz rozwoju ekonomii społecznej (PO KL, FIO, RPO WiM – aktualnie);
- i wiele innych.
W 2009 roku otrzymaliśmy wyróżnienie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w konkursie Dobre Praktyki Aktywnych Form Pomocy, za efektywne rozwiązania w realizacji zadań w obszarze „Ośrodek Wsparcia Spółdzielczości Socjalnej – partner rozwoju lokalnej przedsiębiorczości”: „(…)wyróżniony podmiot należy do prekursorów idei przedsiębiorczości społecznej w Polsce, posiada duże doświadczenie w obszarze świadczenie usług, szczególnie doradczych. Zakres działalności OWSS WAMA-COOP obejmuje województwa o wysokim wskaźniku długotrwałego bezrobocia (Warmia i Mazury, podlaskie, pomorskie). Dzięki działalności tego ośrodka od roku 2008 na terenie tych województw zaczęły działać pierwsze grupy założycielskie spółdzielni socjalnych. Doradcy ośrodka działają bezpośrednio w terenie, zwłaszcza w gminach wiejskich przekazując nie tylko informację o możliwościach zakładania spółdzielni socjalnych, ale prowadząc równocześnie kampanie edukacyjne w gminach”[1].
Celem Stowarzyszenia WAMA-COOP, od początku jego istnienia, jest wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, w tym w szczególności:
- wspieranie społecznej aktywności obywateli, ze szczególnym uwzględnieniem osób niepełnosprawnych, seniorów, osób bezdomnych, osób bezrobotnych, dzieci i młodzieży, kobiet oraz innych grup społecznych, narażonych na defaworyzowanie, wymagających wsparcia oraz ochrony przed różnymi zagrożeniami;
- prowadzenie działalności na rzecz integracji i reintegracji społecznej i zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym;
- prowadzenie działalności na rzecz osób niepełnosprawnych oraz wspieranie zadań z zakresu rehabilitacji społecznej i zawodowej tej grupy;
- promocja zatrudnienia i aktywizacja społeczna i zawodowa osób pozostających bez pracy;
- prowadzenie działalności na rzecz dzieci i młodzieży z terenów miejskich i wiejskich, w tym podejmowanie działań przeciwdziałających uzależnieniom chemicznym i nie chemicznym oraz zagrożeniom związanym z przestępczością i demoralizacją
- prowadzenie działalności na rzecz dzieci i młodzieży pochodzących z rodzin dysfunkcyjnych, w tym uzależnionych od alkoholu, narkotyków i innych substancji psychoaktywnych;
- przeciwdziałanie uzależnieniom i patologiom społecznym, w tym przeciwdziałanie alkoholizmowi i narkomanii;
- propagowanie wychowania w trzeźwości wśród dzieci, młodzieży i osób dorosłych;
- podejmowanie działalności na rzecz osób starszych;
- podejmowanie działań kulturalnych, edukacyjnych, informacyjnych, szkoleniowych itp. na rzecz organizacji pozarządowych oraz wspieranie ich w procesie integracji europejskiej oraz podejmowania przez nich współpracy międzynarodowej;
- podejmowanie działań na rzecz swobodnego dostępu do informacji, niezbędnych dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, między innymi rozwój mediów społecznościowych;
- podejmowanie działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych;
- wspieranie dobroczynności oraz prowadzenie działań humanitarnych;
- prowadzenie, inicjowanie i upowszechnianie działalności kulturalnej i oświatowej, poprzez m.in. kultywowanie historii, tradycji, kultury mniejszości narodowych i etnicznych (wielokulturowości);
- rozwijanie, promocja i pomnażanie dorobku kultury, m.in. realizowanie i wspieranie inicjatyw obywatelskich na rzecz rozwoju społeczno-kulturalnego;
- podejmowanie działań na rzecz promocji i ochrony walorów regionalnych, dziedzictwa kulturowego, w tym promocja produktów i twórczości lokalnej i regionalnej;
- podejmowanie działań na rzecz promocji czytelnictwa, tłumaczeń i przekładów literatury zagranicznej;
- umożliwianie twórcom udziału w różnych wydarzeniach artystycznych w kraju i za granicą;
- współpraca z pokrewnymi stowarzyszeniami krajowymi i zagranicznymi;
- upowszechnianie, promocja i organizacja idei wolontariatu;
- podejmowanie ścisłej współpracy z władzami samorządowymi, państwowymi, sektorem gospodarczym, środkami masowego przekazu zainteresowanymi rozwojem społeczeństwa obywatelskiego;
- podejmowanie działań na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami.
Powyższe cele działalności Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Spółdzielczości i Przedsiębiorczości Lokalnej WAMA-COOP realizowane są poprzez m.in.:
- upowszechnianie idei samopomocy, solidaryzmu społecznego w sposób umożliwiający rozwój osobowy poszczególnych osób, instytucji gospodarczych działających głównie w obszarach spółdzielczości;
- propagowanie zasad gospodarowania i oszczędności oraz kształtowania i promowania umiejętności zarządzania przedsiębiorstwami w sposób efektywny i demokratyczny, w warunkach gospodarki rynkowej;
- pomoc w tworzeniu nowych przedsiębiorstw społecznych w tym spółdzielni socjalnych;
- działania na rzecz wszechstronnego rozwoju obywateli, szeroko rozumianej edukacji ekonomicznej, zapewnienia poczucia stabilności socjalnej społeczności;
- promowanie liderów działalności gospodarczej oraz ich zachowań etycznych w obrocie gospodarczym;
- prowadzenie działalności szkoleniowo-rozwojowej dla przedsiębiorców, osób bezrobotnych, młodzieży, osób starszych, pracowników instytucji rynku pracy, opieki społecznej i przedstawicieli samorządów;
- prowadzenie działalności wydawniczej, informacyjno-promocyjnej, doradczej i edukacyjno-szkoleniowej;
- prowadzenie działalności naukowej i badawczej;
- organizowanie wystaw, pokazów, odczytów, dyskusji, plenerów, spotkań itp.;
- organizowanie akcji społecznych, seminariów, sympozjów, dyskusji, konferencji, wykładów, szkoleń, warsztatów i plebiscytów oraz innych form przekazywania wiedzy i tradycji;
- organizowanie imprez kulturalnych, przeglądów i festiwali oraz konkursów z udziałem wykonawców krajowych i zagranicznych;
- prowadzenie baz danych związanych tematycznie z celami statutowymi stowarzyszenia;
- prowadzenie, promowanie, upowszechnianie nowoczesnych obywatelskich mediów w wersji elektronicznej i drukowanej;
- opracowywanie i wydawanie materiałów informacyjno-prawnych dla osób indywidualnych, instytucji i innych podmiotów;
- występowanie z wnioskami, postulatami pod adresem administracji państwowej i władz samorządowych;
- współpraca z instytucjami państwowymi i niepaństwowymi oraz innymi organizacjami pozarządowymi;
- prowadzenie programów promujących tolerancję względem mniejszości narodowych i etnicznych, społeczeństwa obywatelskiego, regionalizmu, historii i kultury, dialogu społecznego itp.;
- uczestniczenie w imprezach kulturalnych i edukacyjnych na terenie kraju i poza jego granicami;
- organizowanie i realizacja programów do walki z uzależnieniami, w tym z alkoholizmem;
- działania edukacyjne i promocyjne na rzecz przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym, przemocy oraz agresji;
- działania edukacyjne, profilaktyczne i korekcyjne na rzecz dzieci i młodzieży uzależnionej i zagrożonej demoralizacją z terenów wiejskich i miejskich;
- prowadzenie warsztatów terapeutycznych i profilaktycznych dla dzieci i młodzieży uzależnionej (w tym od alkoholu i narkotyków) oraz pochodzących z rodzin uzależnionych od alkoholu i dysfunkcyjnych;
- propagowanie wychowania w trzeźwości wśród dzieci, młodzieży i osób dorosłych;
- prowadzenie zajęć, edukacji, spotkań i warsztatów na rzecz osób niepełnosprawnych;
- świadczenie pomocy w zakresie materialnym i niematerialnym, poradnictwa psychologicznego, zawodowego, przekwalifikowania zawodowego, pośrednictwa pracy, wspierające animację lokalną, organizację i prowadzenie grup samopomocowych, organizację pomocy sąsiedzkiej, usług wspierających prawidłowe funkcjonowanie rodzin itp.;
- prowadzenie reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym;
- prowadzenie Klubu Integracji Społecznej i Centrum Integracji Społecznej;
- realizacja zadań zlecanych przez organy oraz jednostki administracji publicznej;
- działalność na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami;
- opiniowanie projektów dotyczących zmian o charakterze systemowym na rzecz celów społecznie użytecznych;
- utworzenie Funduszu Poręczeń Kredytowych oraz innych systemów wsparcia finansowego dla podmiotów realizujących programy gospodarcze akceptowane przez Stowarzyszenie;
- udzielanie pożyczek ze środków własnych i powierzonych, pozyskiwanie środków krajowych i z UE;
- opracowanie programów gospodarczych i społecznych oraz udzielanie pomocy innym podmiotom w ich opracowaniu;
- prowadzenie działań w zakresie usług społecznie użytecznych;
- prowadzenie badań sprawozdań finansowych i audytów działalności.
[1] Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Przegląd Dobrych Praktyk Aktywnych Form Pomocy z okresu 2007-2011. Wyróżnienia Ministra Pracy i Polityki Społecznej, Wyd. MPiPS, Warszawa 2011, s. 34.