W olsztyneckim biuletynie ALBO ukazał się kolejny z serii artykułów dotyczący ekonomii społecznej

Czym jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością non profit?

Dla większości z nas spółka kojarzy się wyłącznie z prowadzeniem działalności gospodarczej, natomiast non profit to działalność niedochodowa (bez zysku), która w ogóle nie jest działalnością o charakterze ekonomicznym. Tego typu przedsiębiorstwa nie są zakładane dla osiągania zysków lecz opierają swoją działalność na celach głównie społecznych. Zyski osiągane w ramach tej działalności nie podlegają podziałowi, a są przeznaczane na te cele, utrzymanie spółki oraz na rzecz wspólnoty – w                                    przeciwieństwie do zwykłych przedsiębiorstw, gdzie celem jest maksymalizacja zysku i zwiększenie dochodu właścicieli. Czy realne jest więc prowadzenie spółki w celu innym niż osiąganie zysku? Odpowiedź na to pytanie znajdujemy w Kodeksie Spółek Handlowych, który wskazuje, iż spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Oznacza to, że celem prowadzenia spółki może być zarówno prowadzenie działalności gospodarczej jak i takiej o charakterze niezarobkowym.

Różnice pomiędzy spółką, a przedsiębiorstwem społecznym. 

Kodeks Spółek Handlowych nie zawiera odrębnych regulacji dla spółek non profit, oznacza to, że podlegają tym samym regulacjom co pozostałe spółki prawa handlowego. Regulacje te, różnią się od tych dotyczących prowadzenia organizacji pozarządowej. Najistotniejsze różnice polegają m.in. na:

  • prawo do podejmowania najważniejszych decyzji w spółce zależne jest od wielkości posiadanego przez udziałowca kapitału, podczas gdy w przedsiębiorstwie społecznym każdy członek ma jeden głos, beż względu na ilość wniesionego wkładu;
  • spółki mają możliwość dzielenia majątku i wypłacania zysku na rzecz wspólników, co jest niedopuszczalne w przedsiębiorstwie społecznym;
  •  osoby zarządzające spółką ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki także swoim osobistym majątkiem, w przypadku przedsiębiorstwa społecznego – jego członkowie/zarząd odpowiadają jedynie do wysokości wniesionych wkładów.

Czy spółka może być przedsiębiorstwem społecznym?

Spółki non profit mogą uzyskać status przedsiębiorstwa społecznego po spełnieniu licznych warunków, w tym m.in. takich jak:

  • wyodrębnienie pod względem organizacyjnym i rachunkowym, 
  • zawarcie w umowie spółki celu działania w postaci reintegracji społecznej i zawodowej osób wykluczonych z rynku pracy,
  • zatrudnianie co najmniej 3 osób,
  • przestrzeganie limitów zatrudnienia (określony odsetek pracowników mają stanowić osoby defaworyzowane, np. bezrobotne lub z niepełnosprawnością),
  • brak podziału zysku między wspólników,
  • zarządzanie na zasadach demokratycznych,
  • przestrzeganie limitów wynagrodzeń (zarobki nie mogą przekroczyć trzykrotności przeciętnego wynagrodzenia).

Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie jako spółki non profit wymienia spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, które:

  • nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz
  • przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz
  • nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.

Podmioty te mogą prowadzić działalność pożytku publicznego na takich samych zasadach jak organizacje pozarządowe.

Gdzie możesz zwrócić się o bezpłatną pomoc w założeniu spółki z o.o. non profit?

Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej
ul. Mickiewicza 21/23, 10-508 Olsztyn
wamacoop@wamacoop.pl
www.owes.wamacoop.pl
tel. 89 526 43 66, 89 534 31 30

Opracowała: Izabela Makowska
Doradca ds. Przedsiębiorczości
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Spółdzielczości i Przedsiębiorczości Lokalnej WAMA-COOP